Bugün 21 Mart Nevruz Bayramı. Nevruz; Güneşin koç burcuna girdiği, gece ile gündüzün eşitlendiği, kış ve soğuk havaların geride kaldığı, doğanın gönenmeye ve güzelleşmeye başladığı, gündüzlerin gecelerden daha uzun olma sürecine girdiği, çayırlar ve çimenlerin bollaşmaya yüz tuttuğu, , kapalı barınaklardaki evcil hayvanların doğal otlak olan meralara salındığı, yaşamları büyük oranda doğanın bolluk ve bereketine bağlı olan insanların giderek daha iyimser ve mutlu olma psikolojisine yöneldiği bir doğal takvim yılı konumundadır. Bu biyolojik ve mevsimsel takvim topyekûn olumsuz doğa koşullarından olumlu doğa koşullarına dönüş zamanıdır.
Tarihten günümüze kadar gelen uzun bir süreçteki Nevruz kutlamaları sadece bir ya da bir kaç etnik grubun, örneğin sadece Türk, Acem, Arap ve Kürt boylarının değil, değişik anlam ve kutlamalarla tüm kuzey yarım küresi halklarının ortaklaşa olarak doğa- bolluk ve bereket bayramı konumundadır.
Newroz sözcüğü Farsça yenigün demektir. Nevruz da aynı sözcüğün Farsça söylenişinin Türkçeleşmiş formudur. Doğal- biyolojik bir değişim ve dönüşümün başlangıcı ve müjdecisi kabul edilen bir gündür..
Nevruzun yarattığı bu değişim ve dönüşüm; daha kötü, katlanılması zor, bezdirici ve yıpratıcı koşulları geride bırakıp güzel günlerle buluşma ve daha mutlu yaşama umudunu da içinde barındırır. Yani Nevruz bir anlamda kurtuluş için müjde ve umuttur. Doğadan aldığı umutla yaşama tutunma isteği ve çabasıdır.
Nevruz gününün bu iyimserlik, kurtuluş ve müjde yönü bazı ulusların Nevruz gününü, yani 21 Mart tarihi kendi ulusal kültür mitolojisin bir parçası ile ilişkilendirmelerine neden olmuştur.
Bilindiği gibi çeşitli halklara ya da uluslararası ait mitolojiler, efsane yahut söylenceler o halkların somut olmayan, fakat kendilerince çok değerli ve soyut kültürel miraslarıdır.
21 Mart:
- Nuh Peygamber'in gemisindeki canlıların karaya çıkarak tufandan kurtuluş günü kabul edilir.
-Musa Peygamber'in Mısır'dan kaçarken Kızıldenizin yarılıp Yahudi kavminin Firavunun zümünden kurtuluş günü gibi düşünülür..
-Türk ulusunun Ergenekondan çıkıp kurtuluşa ermesinde onlara ASENA adlı dışı kurdun çıkış yolu gösterdiği tarih ile ilişkilendirir.
- Kawa adlı bir demirci ustasının zalim hükümdar Dehak'ı öldürüp Kürt halkının zulümden kurulmasına neden olduğu tarihle bağlantı kurulur.
- Dinsel inanişa göre tüm ölülerin kendi ruhları ile buluşup dirildikleri ya da dirilecekleri bir gün olduğuna inanılır.
- Yine dinsel inanışa göre Yunus Peygamber'in 40 gün balık karnında kaldıktan sonra kurtulduğu gündür.
- Bu liste daha da uzatılabilir.
ALEVİLER AÇISINDAN 21 Mart Nevruz günü daha büyük ve çifte önem barındırır.
1- Haz. Ali'yi, Annesi Fatima 21 Mart Nevruz günü Kâbe'de doğurmuştur.Haz. Ali Kâbe"de doğan tek insandır. Bu anlamda Haz.Ali İslamın baharı, ışğı daimi idealist ve adil önderi ve imamıdır. O'nun ve Hz.Muhamed'in kızı Haz. Fatiıma'nın soyundan türeyen 12 imamlar her zaman İslam ahlakının aydınlık yüzü olmaya devam edeceklerdir. ALEVİLER bu düşünceye sımsıkı yürekten bağlıdır ve gittikleri yolun Ehli Beyt ve 12 imamların yolunun en doğru yol olduğuna inanırlar.
2- Yine Aleviler açısından 21 Mart Sultan Nevruz günü onların kutsal GADİRHUM BAYRAMIDIR. Haz. Muhammet, Hakka yürümeden kısa bir süre önce Gadirhum denilen yerde mola vermiş, deve seferlerinde oluşturulan yüksek bir platforma çıkarak İslam Dini'nin tamamlandığını, Haz.Ali'yi de kendinden sonra Müslümanlarının velisi, yani yöneticisi, önderi seçtiğini söylemiştir. Hatta " Benim Ehli Beytim ( Haz.Ali, eşi Fatima ve Çocukları Hasan ile Hüseyin) Haz. Nuh'un gemisi gibidir. Benden sonra Ehli Beytime uyanlar selamette olacaklardır." diye yol göstermiştir.
Aleviler Nevruzda Cem ayını yapar, kurban keser ve lokma dağıtırlar. Hayvanları özgür bırakır, binek hayvanlarına binilmez. Koşum hayvanları arabaya ya da karalahana koşulmaz.
Konuyu bitirirken bir önemli noktanın daha altını çizmek gerekir. Farklı önem ve anlamlarla yüklemiş olsalar bile, Emeviler, Abbasiler ve Selçuklular Nevruz Bayramının daima büyük özen ve törenlerle kutlamışlardır. Ünlü Osmanlı Şeyhül İslami Ebussu'd Efendi, verdiği bir fetvada Nevruz Bayramının Mecusi değil, İslami olduğunu, kutlanabileceğini söylemiştir.
Cami minarelerinde halka dağıtılan MESİR MACUNLARI Nevruz kökenlidir. Ayrıca başta Alevi ve Bektaşi şairlerince ve özellikle de Haz. Ali'yi öven ve adına NEVRUZİYE denilen geniş bir şiir yelpazesi vardır. Nevruz, İslam ve özellikle de Osmanlı kültüründe çok önemli bir yer tutar
NEVRUZ BAYRAMINIZ KUTLU OLSUN.
