Haber: Mehmet OFLAZ - Mehmet Duran ÖZKAN
(MALATYA) - 6 Şubat Kahramanmaraş merkezli depremlerde şehir merkezini tamamen kaybeden Malatya'nın yeniden yapılan şehir merkezi, eleştirilerin odağında yer alıyor. Şehir merkezine eleştiriler yöneltenlerden İnönü Üniversitesi öğretim görevlisi Vehbi Aluçlu, "Öyle bir planlama yapıldı ki, plansızlık çerçevesi olan eski Malatya dediğimiz şehir merkezini yine eskisini yaparak, Malatya'da en kötü plan, mevcut planı koruyarak yaptılar" dedi.
6 Şubat depremlerinin 2'nci yılını geride bırakan Malatya'da Emlak Konut tarafında inşaatı halen süren şehir merkezi planına; kentin sivil topum kuruluşları ve kanaat önderleri, kentin kültürel dokusu dikkate alınmadan planlama yapıldığı gerekçesi ile karşı çıkıyorlar. Dönemin yerel yöneticileri, kentin bina hasarı ve yıkımı anlamında ikinci sırada olmasına rağmen sanki hiç deprem olmamış gibi davranarak kente ilgiyi azalttıklarını, bununda yatırımları geciktirdiği ifade ediliyor.
"Yerel yöneticilerimiz sanki bu şehirde deprem olmamış ifadesini kullandılar"
Malatya İnşaat Mühendisleri Odası Başkan Yardımcılığı görevini uzun yıllar sürdüren, şehrin imarı ve deprem konusunda yaptığı açıklamalarla tanınan, İnönü Üniversitesi öğretim görevlisi inşaat mühendisi Vehbi Aluçlu, deprem sonrası Malatya için şunları söyledi:
"3'üncü yılına girecek olan bu şehir en fazla, en hızlı göç veren şehir oldu. Yıkım olarak da aslında ikinci sırada olması gerekirken, ilk zamanlardaki söylemlerden dolayı yerel yöneticilerimiz sanki bu şehirde deprem olmamış ifadesini kullandılar. Ve ölü sayımızın az olmasından kaynaklı olarak bu şehirdeki depremi yeterince ilgililere anlatamadık. Bu, Malatya'ya gelecek olan yatırımların da önünü kesmiş oldu. Yıllar içinde, bir yıl Malatya'daki konutların yeniden yapılacağı söylenirken, henüz Malatya kendine gelemedi.
"Şehir merkezini en kötü plan, mevcut planını koruyarak yaptılar"
Şimdi Malatya, eski haliyle öyle bir planlama yapılıyordu ki, yapılmıştı ki Emlak Konut'un mimarı Hilmi Güner, Malatya'nın bu şehir merkezindeki Bakırcılar Çarşısı olsun ve Akpınar bölgesi olsun planlamasını o kadar kötüledi ki biz de buna hak veriyorduk. Ama öyle bir planlama yapıldı ki, plansızlık çerçevesi olan eski Malatya dediğimiz şehir merkezini yine eskisini yaparak, Malatya'da en kötü plan, mevcut planını koruyarak yaptılar. Yani mevcut yollar, yamuk yumuk giden yollar, yamuk yapılan binaların aynı şekilde yeniden yapıldı. Ve bu yılın bu bölgesi zaten pınarlar içerisindeydi. Yani Akpınar, yani Sıtmapınarı, yani Kaynarca dediğimiz bu bölgedeki yeraltı suyunu iyileştirmeden, yeraltındaki suyu drene etmeden, şehrin merkezine binlerce, yüzlerce kilometrelik uzunluğunda, binlerce fore kazık altında plastik kazık çaktılar. Bu yanlış yapılan uygulamaya yeterince tepki Malatya göstermedi.
"Madem drenaj kanalı yapacaktınız bu kadar fore kazığa ne gerek vardı?"
Söğütlü Camii dediğimiz bir camimiz vardı. Bu vakıf malıydı, vakıf malının yerini değiştirmek mümkün değildi. Oysa vakıf malının yeri de Emekliler Çarşısı'na taşıyarak Malatya'nın silüetine yeni bir boyut kattılar. Malatya'nın şehir merkezindeki bu Emekliler Parkı, şehrin nefesini alacağı bir meydandı. Şimdi o meydanı da kaybettik.
Belediye başkanımızın 'drene çalışmalarına başlayacağız' diye açıklaması oldu. Ben bu konuda çok açıklamalar yapmıştım. Fakat yeni yeri, yani ikinci yıl, üçüncü yılda gireceğimiz bugünlerde gündeme taşındı. O zaman Malatya'nın Saray Mahallesi'ne yapılan diyafram duvar heba olacak. Yani siz suyunu yukarıda toplarsanız, bu alanın girmesini engellersiniz. O zaman bu kadar diyafram duvara, bu kadar fore kazığa ya da plastik kazığa ne gerek vardı.
"120 bin insan hale konteynerlarda kalıyor"
Şu anda 120 bin insan hale konteynerlarda kalıyor. Anahtar teslim edilen konutlar henüz oturulur halde değil. Birçok eksikleri var. Tamam, birkaç insanımız orada oturuyor, ama çeşitli sorunlarla karşı karşıya. Özellikle ince işçiliklerde problemler olduğunu duyuyoruz. Şimdi Malatya'nın şehir merkezindeki insanlarımızı siz İkizce'ye, Çamurlu'ya, Gelincik Tepe bölgesine götürürseniz, şehrin merkezinde nüfusa azalması olacaktır. Malatya'mızın bu şekilde planlanmaması gerekiyordu. Malatya'da şehrin ikinci, üçüncü katı, dördüncü katı çok fazla kullanılmaz. Yani han kültürü bizde yoktur. Bizde düz olması gerekiyor. Vatandaşlarımız bu şekilde bir uygulamayı daha çok benimsiyorlar."
