Halk arasında ‘sıcak çarpması’ ya da ‘güneş çarpması’ olarak bilinen hipertermi zamanında müdahale edilmediğinde ölüme kadar gidebilen çok ciddi bir sorun.
Aşırı sıcaklar ve yüksek nemin göz açtırmadığı bu yaz günlerinde ‘sıcak çarpması’ deyip geçmemek, çok dikkatli olmak gerekiyor.
İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Meltem Batmacı, yaşamsal biyokimyasal olaylar, hücrelerin hayatını idame ettirebilmesi için optimum vücut ısısı 37.5 derece olduğunu belirterek, "Bu sıcaklığın altı da, üstü de yaşam için zorlayıcı ve tehdit edicidir" dedi.
Aşırı sıcak ve nemli hava, hissedilen sıcaklığı artırdığı gibi yeterince sıvı alınmadığı ve uzun süre güneşe ya da sıcağa maruz kalındığı durumda vücuttaki ısı düzenleyici mekanizmalar işlevini yerine getiremediğini belirten Batmacı, "Sıcak çarpması olduğunda halsizlik, baş dönmesi, tansiyon düşüklüğü, çarpıntı, huzursuzluk ve şuur kaybı gibi olgularla birlikte kalpten beyne, kaslardan böbreklere kadar ciddi hasarlar gelişebilir. Sorunun şiddetine göre müdahalede geç kalınırsa ölüme dahi yol açabilir” diye konuştu.
SICAK ÇARPMASINDAN KORUNMAK İÇİN!
Özellikle kronik hastalığı olanlar (diyabet, hipertansiyon, kalp hastalığı, akciğer/ böbrek hastalığı vb), yaşlılar, çocuklar, hamile ve emzirenler, yatağa bağımlı, hareketleri kısıtlı, bakıma muhtaç olan kişiler (sıcaktan kaçınma davranışı gösteremezler), demans hastaları, psikiyatrik hastalığı olanlar, obezler ve kronik ilaç kullananlarda sıcak çarpmasının çok daha tehlikeli olabildiğini belirten Dr. Meltem Batmacı, risk grubundaki kişilerde çok daha dikkatli olunması gerektiğini vurguladı.
İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Batmacı; sıcak çarpmasından korunmak için; günde en az 2,5 litre su içmek, hafif gıdalar yemek, vücudu saran giysilerden kaçınmak, teri emen ve pamuklu açık renk giysiler giymek, güneş koruyucu ve şapka kullanmak, aşırı egzersizden kaçınmak, egzersiz için daha serin olan sabah veya akşam saatlerini tercih etmek, 10-16 saatleri arası güneşten kaçınmak, araba çalışmazken içinde kalmamak ve sık ılık duş almak gerektiğini söyledi.
SICAK ÇARPMASI OLAN KİŞİYE NASIL DAVRANILMALI?
Sıcak çarpması semptomları başlamış birine evde ya da dışarıda doğru yaklaşımlarda bulunmak gerektiğini vurgulayan Dr. Meltem Batmacı, hayat kurtaran yöntemleri şöyle sıralıyor;
Kişi mümkünse serin hava akımı olan, gölge bir yere taşınmalı
Sakin olması ve olabildiğinde hareket etmemesine özen gösterilmeli
Dinlendirilmeli ve bulunduğu ortam serinletilmeli
Bilinci açıksa azar azar ve sık sık soğuk su içirilmeli. Mide kramplarına neden olabileceğinden buzlu su içirilmemeli
Şekerli içeceklerden, alkol ve kafeinli içeceklerden uzak durulmalı
Ilık suyla kompres yapılmalı, mümkünse ılık suyla duş aldırılmalı
Tansiyonu düşmüşse ayaklarının altına yükselti koyularak ayakları yukarı kaldırılmalı
Tüm bunlara rağmen durumunda rahatlama olmuyorsa mutlaka sağlık kuruluşundan yardım alınmalıdır.