AA'nın futbolda Süper Lig'in 2024-2025 sezonu öncesi lig tarihi ve istatistiklerine yönelik hazırladığı dosya haberlerin bu bölümünde, geçmiş sezonlarda yaşanan ilginç olay ve istatistikler yer alıyor.
- Lig'in en gollü maçları
- Lig'in en hızlı golcüleri
- Lig'in rekorları, ilkleri
- Lig'in 66 sezonluk puan cetveli
- Ligin gol kralları
- Lig'in "farklı" skorları
- Ligde 66 sezonda 6 şampiyon çıktı
- Lig'in gol raporu
- Lig'e "teknik" bakış
21 Şubat 1959'da oynanan İzmirspor-Beykoz maçıyla başlayan Türkiye 1. Futbol Ligi, 2001-2002 sezonundan bu yana Süper Lig adı altında düzenleniyor.
Ligde 1979-1980 sezonunda Trabzonspor 12 galibiyet elde ederek şampiyonluğa ulaştı, 1989-1990'da ise Malatyaspor aynı sayıda galibiyet almasına karşın ligden düşen 5. takım olmaktan kurtulamadı.
En çekişmeli sezon
Lig geçmişinde puantaj olarak en çekişmeli sezon 1980-1981 oldu.
Takımların galibiyet sayıları birbirlerine o kadar yakın oldu ki ligi ikinci sırada tamamlayan Adanaspor 34 puan toplarken, Mersin İdmanyurdu ve Orduspor'un ardından ligden düşen 3. takım olan Rizespor'un ise 29 puanı vardı.
Söz konusu sezonda Trabzonspor ise 39 puanla şampiyon olurken, Galatasaray 34 puanla 3. sırada yer aldı. 4. sıradaki Gaziantepspor 33 puana ulaşırken, Beşiktaş ve Eskişehirspor ise 31'er puanla sıralamada yer aldı.
Zonguldakspor, Kocaelispor ve Bursaspor otuzar, Fenerbahçe, Altay, Adana Demirspor ile Boluspor da Rizespor gibi 29 puan elde etmişti.
Beşiktaş ve Galatasaray, ligi eksi averajla tamamladı
Lig tarihine damgasını vuran "Üç büyükler" içinde Beşiktaş ve Galatasaray, ligi eksi averajla tamamlayan takımlar olarak kayıtlara geçti.
Beşiktaş, 1975-1976 sezonunda ligi 11. sırada tamamlarken, 25 gol atıp kalesinde 32 gol gördü. Böylece eksi 7 gol averajıyla "Üç büyükler" arasında ligi eksi averajla tamamlayan ilk takım oldu.
Galatasaray ise iki kez ligi eksi averajla bitirdi. Sarı-kırmızılı takım, 2010-2011'de 8. tamamladığı ligde 41 gol atıp, 46 gol yedi ve eksi 5 averajla sezonu kapattı. Galatasaray, 2021-2022'de de 13. olduğu ligde 51 gol atıp, kalesinde 53 gol gördü ve eksi 2 averajla sezonu tamamladı.
Bu arada, "Üç büyükler"in diğer üyesi Fenerbahçe ise 1990-1991 ve 2018-2019 sezonlarında ligi sıfır averajla kapattı. Sarı-lacivertli takım 1990-1991 sezonunda 53 gol atıp 53 gol yerken, 2018-2019'da ise 44 kez ağları havalandırdı, kalesinde ise aynı sayıda gol gördü.
Fenerbahçe averajla ligde kaldı
Lig tarihinde 19 kez şampiyon olan Fenerbahçe, 1980-1981 sezonunda küme düşmekten gol averajıyla kurtuldu.
Rizespor'un 29 puanla ligden düştüğü sezonda, Fenerbahçe; Altay, Adana Demirspor ve Boluspor ile aynı puanı toplayarak, gol averajıyla ligde kaldı.
Hakemden gol
Süper Lig tarihinin en ilginç notlarından birisi, hakemin attığı gol olarak tarih yapraklarında yerini aldı.
1986-1987 sezonunun 5. haftasında, 21 Eylül 1986'da MKE Ankaragücü ile Beşiktaş arasında Ankara Cebeci İnönü Stadı'ndaki müsabakayı izleyenler dünya futbol tarihinde eşine çok ender rastlanan bir gole tanık oldu.
Karşılaşmanın 83. dakikasında gelişen başkent atağında Kemal Yıldırım'ın ceza alanı içi sağ çaprazından attığı ve yandan auta gitmekte olan şutta, top kale sahasının solundaki hakem Ahmet Akçay'a çarparak yön değiştirdi ve filelere gitti. MKE Ankaragücü bu golle müsabakayı 1-0 kazanırken, spor kamuoyu uzun süre bu pozisyonu konuştu.
Galatasaray açık ara
Lig tarihinde en fazla puan farkıyla şampiyonluğa ulaşan takım Galatasaray oldu.
Sarı-kırmızılı ekip, 1987-1988 sezonunda 90 puanla mutlu sona ulaştı, ikinci sıradaki Beşiktaş 78 puanda kaldı. Aradaki 12 puanlık fark, şimdiye dek şampiyonla ikinci arasındaki en fazla puan farkı olarak tarihe geçti.
Averajla gülenler ve üzülenler
Ligin geride kalan 66 sezonunda şampiyonlar 5 kez gol averajıyla belli oldu, düşen takımlar da 9 kez yine gol averajıyla ortaya çıktı.
1984-1985 sezonunda Fenerbahçe ile Beşiktaş ligi 50'şer puanla tamamlarken, gol averajı daha iyi olan sarı-lacivertli ekip şampiyonluğa ulaştı.
1985-1986 sezonunda Beşiktaş, 56 puanla Galatasaray'ın gol averajıyla ligi en önde tamamladı.
1992-1993 sezonunda da Galatasaray, bu kez Beşiktaş'ı 66 puan ve averajla geçmeyi başardı ve şampiyonluğu kucakladı.
2010-2011 sezonunda ise Fenerbahçe ile Trabzonspor ligi 82'şer puanla tamamladı. Uygulamada olan ikili averaja göre, rakibine üstünlük kuran sarı-lacivertli takım şampiyonluğa ulaştı.
2020-2021 sezonunda da ligi 84'er puanla kapatan Beşiktaş ile Galatasaray'ın sezon içinde birbirleriyle oynadığı maçlarda aldığı skorlar eşit olduğu için gol averajıyla rakibini geride bırakan Beşiktaş ligi ilk sırada tamamladı.
Bu arada, averajla yaşanan şampiyonluklardan ilk 3'ünde genel gol averajı, son ikisinde ise takımların sezon içinde kendi aralarında oynadığı maçlarda aldığı sonuçlara göre sıralama belli oldu.
Lig tarihinde ayrıca 9 kez de ligden düşen takımlar gol averajıyla belirlendi.
Beşiktaş'ın kabus sezonu
Beşiktaş, 2003-2004 sezonundaki ilginç performans grafiğiyle sevenlerine adeta kabus yaşattı.
Sezonun ikinci yarısına en yakın takipçisi Fenerbahçe'nin 8 puan önünde namağlup lider başlayan Beşiktaş, ikinci yarıdaki inanılmaz düşüşle sezonu şampiyon bitiren rakibinin tam 14 puan gerisinde, üçüncü sırada kaldı.
17 maçlık ikinci yarıda tam 8 yenilgi alan siyah-beyazlılar, böylece lig tarihinde iki devre arasında en büyük düşüşü gerçekleştiren şampiyon adayı takım olarak kayıtlara geçti.
"Nöbetçi golcü" Semih, gol kralı oldu
Süper Lig'in 2007-2008 sezonundaki gol kralı Fenerbahçeli Semih Şentürk, bu ünvanı ilginç biçimde eline geçirdi.
Sezonu 17 golle tamamlayarak, kariyerinde ilk kez bu ünvanı alan Semih, birçok maçta oyuna sonradan girmesine rağmen attığı kritik gollerle takımına büyük katkı yaptı ve adı "nöbetçi golcü"ye çıktı.
Semih, adı geçen sezonda ligde çeşitli zaman dilimleri içinde toplam 27 maçta forma giydi. Bunlardan sadece 17'sinde ilk 11'de sahaya çıkan Semih, toplam 17 gol attı.
Yanlış anons skandalı
Süper Lig'de 2009-2010 sezonunda o zamanki adıyla Fenerbahçe Şükrü Saracoğlu Stadı'nda anons skandalı yaşandı.
Ligin 34. ve son haftasına en yakın takipçisi Bursaspor'un 1 puan önünde lider giren ve son hafta evinde ağırladığı Trabzonspor'u yenmesi durumunda şampiyonluğunu ilan edecek Fenerbahçe, dramatik bir sonla sevenlerini adeta kahretti.
Trabzonspor ile 1-1 berabere kalan Fenerbahçe, Bursaspor'un evinde Beşiktaş'ı 2-1 yenmesiyle şampiyonluğu, tarihinde ilk kez bu başarıya ulaşan Bursaspor'a kaptırdı. Ancak Kadıköy'deki maçta son anlar oynanırken, Bursaspor-Beşiktaş karşılaşmasının 2-2 berabere bittiği ve Fenerbahçe'nin bu sonuçla şampiyon olduğu şeklinde statta yapılan anons, tam anlamıyla bir skandala neden oldu.
Bu hatalı anons üzerine tribünlerdeki çoğu Fenerbahçeli taraftar gibi saha içindeki bazı Fenerbahçeli futbolcular da sevinç gösterisinde bulunurken, gerçek kısa süre sonra anlaşıldı ve yaşanan sevinç yerini hüzne bıraktı. Skandala yol açan anonsu yapan kulüp görevlisi maçın ertesinde gözaltına alınırken, daha sonra savcılık tarafından serbest bırakıldı.
Fenerbahçe 2 kez son hafta yıkıldı
Lig tarihinde sezonun son haftasına puan cetvelinde lider girip de şampiyon olamayan tek takım Fenerbahçe olarak kayıtlarda yer alıyor.
Sarı-lacivertli takım, ligin son hafta maçında 2005-2006 sezonunda Denizlispor ile berabere kalarak Galatasaray'a, 2009-2010'da ise Trabzonspor ile berabere kalarak Bursaspor'a şampiyonlukları kaptırdı.
Futbolcudan hakeme kırmızı kart
Trabzonsporlu futbolcu Salih Dursun, maçın hakemine kırmızı kart göstererek lig tarihinin en ilginç olaylarından birisine imza attı.
2015-2016 sezonunun 22. haftasında, 21 Şubat 2016 tarihinde Türk Telekom Stadı'nda oynanan Galatasaray-Trabzonspor (2-1) müsabakasının 86. dakikasında futbol sahalarından eşine ender rastlanan bir olay yaşandı. Maçın hakemi Deniz Ateş Bitnel, bordo-mavili futbolcu Luis Cavanda'ya, sebebiyet verdiği penaltının ardından sert itirazı sonucu kırmızı kart gösterdi. Karara tepki gösteren Trabzonsporlu futbolcular hakeme yoğun itirazlarda bulundu. Bu sırada Salih Dursun, Cavanda'ya kırmızı kart çıkaran Bitnel'in kartını elinden alarak, hakeme gösterdi. Salih Dursun da bu hareketinin ardından kırmızı kartla oyun dışından kaldı. Trabzonspor, dünya gündemine giren bu tarihi müsabakayı 7 kişi tamamladı.