Erzurum'da ecdadın Osmanlı ile Cumhuriyet döneminde vatanı savunmak için kullandığı tabyalar, Vali Mustafa Çiftçi'nin tüm kurumları harekete geçirmesiyle harabe kalmaktan kurtarıldı.
Kentteki tarihi tabyalar, Kırım Savaşı'ndan başlayıp 1. Dünya Savaşı öncesine kadar 1855-1896 yılları arasında, Kafkasya'dan bölgeye doğru ilerleyen Rus tehdidine karşı yaptırıldı.
93 Harbi'nde (1877-1878) ve 1. Dünya Savaşı'nda, şehrin savunmasında önemli rol oynayan 23 tabya, Cumhuriyet döneminde de askeri kışla olarak kullanıldı ve daha sonra boşaltıldı.
Son yıllarda bakımsızlık nedeniyle harabe durumuna gelen tabyaların korunması için Vali Mustafa Çiftçi kapsamlı bir proje çalışması başlattı.
Ecdadın kahramanlık destanları yazdığı tabyalara sahip çıkılması için hazırlanan "Erzurum-Tarihin İzinde Ecdada Vefa Projesi" kapsamında, "Kültürel ve Doğal Miras Değerlerinin Korunması" başlıklı valilik emri yayımlandı ve 23 tabyanın sorumluluğu kurum, dernek ile sivil toplum kuruluşlarına verildi.
Kurumların el birliği yaptığı proje kapsamında, tabyaların kısa sürede detaylı temizliği ve yıkılan ya da yıkılmak üzere olan bölümlerin bakım ve onarımı yapıldı.
- Bazı öğretmenler tarih derslerini tabyalarda işlemeye başladı
Bakım ve onarım çalışmaları sonrası bazı öğretmenler tarih dersini tabyalarda işledi, bazı gençler de burada sosyal etkinlikler düzenledi.
Vali Mustafa Çiftçi, Erzurum Cumhuriyet Başsavcılığı sorumluluğuna verilen Şahap Paşa Tabyası'nda AA muhabirine yaptığı açıklamada, batıda Çanakkale ve Edirne'nin, doğuda ise Erzurum ve Kars'ın tabyalar şehri olduğunu söyledi.
Kentte göreve başladıktan sonra tüm tabyaları tek tek incelediğini ifade eden Çiftçi, şöyle konuştu:
"Bu ziyaretlerden sonra bu tabyaları tek bir kurumun korumayacağını düşündüm. Vali yardımcımızla beraber bu konuyu istişare ettik. Nihayetinde tüm tabyaları kurumların sorumluluğuna vermeye karar verdik. Tabyaların biri hariç, diğerlerinin hepsi Milli Emlak sorumluluğunda, Hazinenin mülkiyetinde. Hazinenin de bunların hepsini koruma şansı yok ama birer ikişer kurumlara dağıtırsak bunların bakımının yapılabileceğini iç ve dış temizliklerinin yapılabileceğini değerlendirdik. Bunun neticesinde 23 tabyayı imkanı olan kurumlara ve sivil toplum kuruluşlarının sorumluluklarına verdik. Bu konuda kurumlar da sağ olsunlar büyük bir teveccüh göstererek sahiplendiler."
Çiftçi, tabyalara artık gençlerin ve öğrencilerin gittiğini ve burada güzel etkinlikler yaptığını belirterek, "Tabyalar kullanılsın, birileri ilgilensin, amaç dışı kullanıma müsaade etmeyelim çünkü biz boş bıraktığımızda, amaç dışı kullanılması da oluyor. Bazı tabyalarda gördüm, içerisinde içki şişeleri vardı. Orada ayyaşlar, sarhoşlar mekan tutmuşlar, içmiş kırmışlar. İçerisi tamamen cam kırıklarıyla doluydu. Şu an gördüğümüz tablo son derece iç açıcı ve güzel. Ne kadar sahiplenirsek o kadar bakım yapabiliriz." diye konuştu.
Tabyaların sadece temizlik yapılmasıyla korunamayacağına işaret eden Çiftçi, yapıların aktif olarak kullanılması gerektiğini vurguladı.
Öğrencilerin tarih derslerinin bazılarını tabyalarda işlenmesi için tavsiyelerde bulunduğunu ve bunun neticesinde bazı okulların tabyalarda ders işlediğini anlatan Çiftçi, "Öğrencilerimiz gelip tabyanın bir odasında tarih dersleri işliyor. Öğrenciler bundan son derece mutlu oluyorlar. Tarihi yaşayarak öğreniyorlar." dedi.
- "Tabyalar hem kış hem de yaz turizmi için biçilmiş kaftan"
Çiftçi, tarihi yapıların turizme kazandırılması için de fizibilite çalışmalarına başlandığını bildirdi.
Tabyalara bir fonksiyon verilmesi gerektiğini söyleyen Çiftçi, "Buralar otel olabilir, restoran olabilir. İçeriye birileri girerse, bu şekilde kullanılırsa, bakımlar sağlanmış olur diye değerlendiriyoruz. Yakında bununla ilgili raporlarımız da çıkmış olacak. Tabyalar hem kış hem de yaz turizmi için biçilmiş kaftan. Son derece muhkem olarak inşa edilmiş yapılar. Buraları turizme açıp kullanılmasını ve tabyaların korunmasını hedefliyoruz." diye konuştu.
Bir iş insanının tabyalardan birini turizm işletmesi olarak kullanmak için talepte bulunduğunu, bu tür projeleri değerlendirmek istediklerini ifade eden Çiftçi, ayrıca tabyalara sahip çıkılması sonrası güzel geri dönüşler aldıklarını, bunlardan birinin de daha önce tabyada vatani görevini yapan eski bir asker olduğunu anlattı.