Suriye'nin başkenti Şam'ı ziyaret eden ABD'li diplomatlardan oluşan heyet, Heyet Tahrir eş-Şam (HTŞ) liderliğindeki Suriye'nin yeni fiili yöneticileriyle Washington'un ilk yüz yüze resmi görüşmelerini gerçekleştirirken, Suriye’nin siyasi geçiş sürecinin geleceğini ele aldı.
ABD'nin Şam Büyükelçiliği, ABD Dışişleri Bakanlığı Yakın Doğu İşlerinden Sorumlu Müsteşar Yardımcı Barbara Leaf başkanlığındaki heyetin, HTŞ yetkilileriyle bir araya geldiğini duyurdu. ABD heyeti içinde Leaf’in yanı sıra, ABD Başkanlık Rehine İşleri Temsilcisi Roger Carstens ve Bakanlığın Suriye angajmanını yönetmekle görevlendirilen Kıdemli Danışman Daniel Rubinstein yer alırken, bu heyet, Esad yönetiminin çöküşünden bu yana Şam'a giden ilk ABD'li diplomatlar oldu.
"Temel hedeflerden biri, Suriye halkını gözetecek kapsamlı bir siyasi sürece destek sağlamaktır”
ABD'nin Şam Büyükelçiliği, sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada, hükümet temsilcilerinin Şam’a yaptığı ziyarete ilişkin, "ABD'nin Ortadoğu İşlerinden Sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcısı Barbara Leaf, Heyet Tahrir eş-Şam yetkilileriyle bir araya geldi. Bu görüşme, ABD ile ortaklarının Ürdün’ün Akabe kentinde yapılan mutabakata ilişkin temel konuları ele almak amacıyla gerçekleştirildi” ifadeleri kullanıldı. Yapılan açıklamada, "Temel hedeflerden biri, Suriye halkını temsil edecek ve onların haklarına saygı gösterecek bir hükümetin kurulmasını amaçlayan kapsamlı bir siyasi sürece destek sağlamaktır” denildi.
Görüşmeden önce, ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, üç üst düzey Amerikalı diplomatın Şam’da yeni Suriye yönetimiyle görüşmeler yapacağını duyurmuştu. ABD Heyetin’nin ziyareti, ABD'nin Suriye'deki siyasi ve diplomatik rolünü yeniden canlandırma yolunda önemli bir adım olarak değerlendiriliyor. Uzun yıllar süren iç savaş sırasında Washington’ın Suriye’deki varlığı daha çok askeri operasyonlarla sınırlı kalmıştı.
HTŞ’nin “terörist” tanımının kaldırılıp kaldırılmayacağı tartışma konusu
ABD ve diğer Batı ülkeleri, HTŞ liderliğindeki muhaliflerin Devlet Başkanı Beşar Esad'ı devirmesinden memnuniyet duyduklarını belirtmiş ancak HTŞ’nin Suriye halkına, İslami bir yönetimi dayatıp dayatmayacağı ya da esneklik gösterip demokrasiye ilerleyeceği konularında soru işaretleri olduğunu söylemişlerdi. Batı ülkeleri, HTŞ lideri Ahmed El Şaraa'yla (eski adıyla Ebu Muhammed el-Colani) ilk temaslarını kurarken, HTŞ’nin “terörist” tanımının kaldırılıp kaldırılmayacağı da tartışıldı.
ABD heyetinin gezisi son günlerde Fransa ve İngiltere ile yapılan temasların ardından gerçekleşti.ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Matthew Miller,“ABD tarafından onaylanan geçiş ilkelerini görüşmek üzere HTŞ temsilcileriyle bir araya geldiler” dedi. Miller, ayrıca bölgesel gelişmeleri ve IŞİD'e karşı mücadelenin zorunluluğunu da ele aldıklarını belirtti. Miller, heyetin Suriye'deki sivil toplum grupları ve farklı toplulukların üyeleriyle “ülkelerinin geleceğine yönelik vizyonları ve ABD'nin onlara nasıl destek olabileceği konusunda” görüştüğünü söyledi.
Esir alınan ABD'li gazeteci Austin Tice ve Esad döneminde kaybolan diğer Amerikan vatandaşları da gündemde
Esad'ın devrilmesinden günler sonra ABD, Washington'un Suriye'nin siyasi geçiş sürecine dahil edilmesini istediği kapsayıcılık ve azınlık haklarına saygı gibi bir dizi ilkenin ana hatlarını belirledi. Heyet, ayrıca 2012 yılında Suriye'ye yaptığı bir haber gezisi sırasında esir alınan ABD'li gazeteci Austin Tice ve Esad döneminde kaybolan diğer Amerikan vatandaşları hakkında yeni bilgilere ulaşmaya çalıştı.
ABD'li yetkililerle bir basın toplantısı düzenlenmesi planlanmıştı ancak Leaf adına yapılan açıklamada güvenlik endişeleri nedeniyle toplantının iptal edildiği belirtilirken konuya ilişkin ayrıntılı bilgi verilmedi.ABD, 2012 yılında Suriye ile diplomatik ilişkilerini kesmiş ve Şam'daki büyükelçiliğini kapatmıştı.